Spouwmuurisolatie

Spouwmuurisolatie is het isoleren van de ruimte tussen de buitenmuur en de binnenmuur. Deze vorm van isolatie is een van de meest rendabele energiebesparende maatregelen: je verbruikt minder energie, je verhoogt het wooncomfort en je woning wordt meer waard. Toch is spouwmuurisolatie niet voor elke woning geschikt. In dit uitgebreide artikel ontdek je voor wie het interessant is, welke materialen je kunt gebruiken, wat de prijs en premies zijn en welke alternatieven je hebt.

Wat is spouwmuurisolatie?

Een spouwmuur bestaat uit twee muren met een open ruimte ertussen, de zogenaamde spouw. Bij spouwmuurisolatie wordt die ruimte gevuld met isolatiemateriaal, waardoor warmte minder makkelijk ontsnapt. Dit kan zowel tijdens de bouw als achteraf door middel van na-isolatie. Het is een relatief eenvoudige ingreep die nauwelijks impact heeft op de binnenkant of buitenkant van de woning.

Voordelen van spouwmuurisolatie

Spouwmuurisolatie kent meerdere voordelen die zowel je portemonnee als je wooncomfort ten goede komen:

• Energiebesparing: Je bespaart gemiddeld 15% tot 20% op je energierekening, wat kan oplopen tot honderden euro’s per jaar.
• Snelle terugverdientijd: Doorgaans tussen de 3 en 7 jaar.
• Meer wooncomfort: Minder tocht, warmere muren en gelijkmatigere binnentemperaturen.
• Betere geluidsisolatie: Afhankelijk van het materiaal merk je ook verschil in akoestiek en minder hinder van straatgeluiden.
• Bescherming tegen vocht en schimmel: Door de spouw op te vullen, voorkom je condensatieproblemen en vochtinsijpeling.
• Stijging woningwaarde: Een goed geïsoleerde woning heeft vaak een hogere EPC-score, wat gunstig is bij verkoop of verhuur.
• Bijvullen mogelijk: Zou er om een of andere reden daar ooit nood aan zijn, dan is spouwmuurisolatie bijvullen zeer eenvoudig.

Voor wie is spouwmuurisolatie interessant?

Of je woning geschikt is, hangt sterk af van het bouwjaar en de staat van de muren.

Huizen van voor 1920

Deze woningen hebben doorgaans geen spouwmuur, waardoor spouwmuurisolatie niet mogelijk is. Alternatieven zijn:

• Binnenmuurisolatie
• Buitenmuurisolatie (gevelisolatie): Daartegen plaats je dan een nieuwe gevel in steen, hout, steenstrips, crepi, … (verder i dit artikel meer hierover)

Huizen gebouwd tussen 1920 en 1975

Deze woningen hebben meestal wel een spouwmuur, maar vaak zonder isolatie. Na-isolatie van de spouwmuur is hier een uitstekende keuze en levert veel rendement op.

Huizen tussen 1975 en 1982

Sommige woningen kregen al isolatie, maar dit was vaak beperkt of van mindere kwaliteit. Bijwerken of verbeteren kan interessant zijn, zeker met nieuwe technieken en materialen.

Huizen gebouwd na 1982

Nieuwere woningen beschikken bijna altijd over geïsoleerde spouwmuren, waardoor extra isolatie vaak niet nodig is. Wel is het zinvol te controleren of de isolatie correct werd aangebracht en nog intact is.

Hoe weet je of je een spouwmuur hebt?

Je kan een hoop afleiden uit het bouwjaar van de woning. Maar het kan natuurlijk zo zijn dat latere bewoners inmiddels spouwmuurisolatie hebben aangebracht. Maar laten we eerst even uitleggen hoe je kunt zien of je een spouwmuur hebt:

• Dikte van de muur: Muren van 24 cm of meer duiden meestal op een spouw.
• Bouwjaar: Huizen na 1920 hebben vaak een spouwmuur.
• Gevoel: Een koude en vochtige binnenmuur bij regen wijst op een gebrek aan isolatie.
• Inspectie: Een specialist kan via endoscopie of thermografie controleren of de spouw aanwezig en leeg is.

Is elke muur geschikt voor spouwmuurisolatie?

Niet elke muur is geschikt voor spouwmuurisolatie. Ten eerste moet een spouwmuur breed genoeg zijn om deze te kunnen isoleren. Er wordt een minimumbreedte van 5 centimeter gehanteerd. Bovendien moet de spouwmuur in een goede conditie zijn. De gevel moet ook in goede staat zijn (zonder scheuren of loszittende voegen).

Als er sprake is van een vochtprobleem, moet dit probleem eerst verholpen worden voordat de spouwmuurisolatie gerealiseerd kan worden. Ten slotte moet de buitenmuur goed kunnen ventileren en mag er geen dampremmende laag op zijn aangebracht. Een dampremmende laag werkt vochtproblemen en schimmelvorming in de hand.

Samengevat:

• De spouw moet minstens 5 cm breed zijn.
• De gevel moet in goede staat verkeren, zonder scheuren of loszittende voegen.
• Er mogen geen bestaande vochtproblemen zijn.
• Er mag geen dampremmende laag aanwezig zijn die vocht kan vasthouden.

Hoe werkt spouwmuurisolatie?

Bij bestaande woningen gebeurt dit via na-isolatie:

1. In de voegen van de gevel worden kleine gaten geboord.
2. Het isolatiemateriaal (korrels, wol of schuim) wordt in de spouw gespoten of geblazen.
3. De gaten worden opnieuw netjes dichtgemaakt.

Laat me hier even dieper op ingaan…

Wanneer de spouwmuur tijdens de bouw van de woning wordt geïsoleerd, wordt er isolatiemateriaal aangebracht tussen de binnenmuur en de buitenmuur. Vaak wordt er gekozen voor isolatieplaten zodat er grote oppervlakken in een keer kunnen worden geïsoleerd. Het isolatiemateriaal dat wordt gebruikt heeft een hoge isolatiewaarde en kent een goede vochtregulatie.

Een bestaande spouwmuur kan eenvoudig geïsoleerd worden door middel van na-isolatie. Er worden dan aan de buitenkant gaten geboord in de voegen. Op die manier raakt de gevel zo min mogelijk beschadigd. Vervolgens wordt het isolatiemateriaal via de gaten in de spouwmuur gespoten. De gaten worden na afloop weer gedicht. De keuze van het isolatiemateriaal is bepalend voor de warmte-isolatiewaarde, de geluidsisolatiewaarde en de prijs.

Welke isolatiematerialen kunnen er worden gebruikt?

Voor het vullen van de spouwmuur kan gebruikt maken worden van verschillende soorten spouwmuurisolatiematerialen: PUR schuim, EPS korrels, glaswol of rotswol.

Er zijn verschillende isolatiematerialen beschikbaar voor spouwmuurisolatie, elk met hun eigen eigenschappen en voordelen.

Materiaal	Voordelen	Nadelen
PUR-schuim	Hoge isolatiewaarde, vult de spouw volledig op	Duurder, minder ecologisch, niet brandveilig
EPS-parels	Goedkoop, eenvoudig aan te brengen	Iets lagere isolatiewaarde, kan vocht vasthouden
Glaswol (bv. Knauf Supafil)	Goedkoop, milieuvriendelijk, goede geluidsisolatie	Lagere isolatiewaarde dan PUR
Rotswol	Goede warmte- en geluidsisolatie, duurzaam	Duurder dan glaswol en EPS

Laat ons ook hier even dieper op ingaan.

1. PUR-schuim (Polyurethaan):
   • Voordelen: Zeer goede isolatiewaarde (lambda-waarde), vult de spouw volledig op en hecht zich goed aan alle oppervlakken.
   • Nadelen: Het is duurder dan andere opties en wordt vaak als minder milieuvriendelijk beschouwd. Het is ook niet brandveilig.
2. EPS-parels (geëxpandeerd polystyreen):
   • Voordelen: EPS is een relatief goedkope oplossing, eenvoudig aan te brengen en biedt goede thermische isolatie.
   • Nadelen: De isolatiewaarde ligt iets lager dan die van PUR-schuim. Ook kan EPS bij verkeerde toepassing vocht vasthouden.
3. Glaswol (zoals Knauf Supafil):
   • Voordelen: Glaswol is een goedkoop en milieuvriendelijk isolatiemateriaal dat ook goede geluidsisolatie biedt.
   • Nadelen: Glaswol heeft een iets lagere isolatiewaarde in vergelijking met PUR-schuim.
4. Rotswol:
   • Voordelen: Rotswol is een duurzame en milieuvriendelijke optie die zowel thermische als geluidsisolatie biedt.
   • Nadelen: Het is duurder dan glaswol en EPS-parels en wordt daarom minder vaak gebruikt voor spouwmuurisolatie.

Hoe kies je het juiste materiaal?

• Wil je de hoogste isolatiewaarde? Dan is PUR-schuim vaak de beste optie.
• Hecht je belang aan milieuvriendelijkheid? Glaswol of rotswol zijn dan beter geschikt.
• Zoek je een betaalbare oplossing? EPS-parels zijn goedkoop en efficiënt.

Spouwmuurisolatie: Prijs

Gemiddeld kost spouwmuurisolatie 15 tot 30 euro per vierkante meter. De prijs hangt af van:

• Het gekozen isolatiemateriaal
• De dikte van de spouw
• De oppervlakte van de gevel
• De moeilijkheidsgraad van de werken

Woningtype	Gemiddelde oppervlakte spouwmuur	Kostprijs (15–30 €/m²)
Rijwoning	60 m²	€ 900 – € 1.800
Halfopen bebouwing	100 m²	€ 1.500 – € 3.000
Vrijstaande woning	150 m²	€ 2.250 – € 4.500

Je kunt beter letten op de isolatiewaarde en de overige producteigenschappen die het isolatiemateriaal heeft. Wanneer je aanspraak wilt maken op premie moet het isolatiemateriaal bovendien aan bepaalde kwaliteitseisen voldoen.

Vergelijk meteen drie isolatiebedrijven in je eigen regio 
en bespaar zo tot 35% in slechts 2 minuten!
Vraag een gratis offerte aan »

Extra kosten die je in rekening moet brengen

• Herstellingen aan de gevel voor de werken
• Eventuele vochtbehandeling
• Kosten voor steigers bij hogere woningen

Spouwmuurisolatie: Premie

In Vlaanderen kan je aanspraak maken op de Mijn VerbouwPremie. Voor spouwmuurisolatie bedraagt de premie ongeveer €5 per m². Voorwaarden zijn onder andere:

• Uitvoering door een erkend aannemer
• Gebruik van goedgekeurde materialen
• Minimale isolatiewaarde (R-waarde)

Daarnaast kan je soms via je netbeheerder of gemeente extra steun krijgen. Ook het verlaagde btw-tarief van 6% voor renovatiewerken aan woningen ouder dan 10 jaar kan toegepast worden.

Hoeveel bespaar je met spouwmuurisolatie?

De jaarlijkse besparing hangt af van je energieverbruik en type woning. Gemiddeld bespaar je €200 tot €500 per jaar.

Voorbeeld:

• Rijwoning: besparing ca. €200/jaar
• Halfopen bebouwing: besparing ca. €350/jaar
• Vrijstaande woning: besparing ca. €500/jaar

Met een kost van €1.500 tot €3.000 is de investering dus vaak binnen 3 tot 7 jaar terugverdiend. Bovendien stijgt de waarde van je woning door een betere EPC-score.

Alternatieven voor spouwmuurisolatie

Heb je geen spouwmuur of is de spouwmuur niet geschikt voor spouwmuurisolatie? Dan kun je altijd nog kiezen voor gevelisolatie of binnenmuurisolatie om energie te besparen. Ook in deze gevallen moeten aanwezige vochtproblemen eerst verholpen worden voordat er overgegaan kan worden op isolatie.

Gevelisolatie

Bij gevelisolatie plaats je isolatie aan de buitenkant van de woning. Het isolatiemateriaal wordt daarna afgewerkt met een nieuwe gevelbekleding van sierpleister, steenstrips, hout, metaal of kunststof. Gevelisolatie is een kostbaar karwij dat niet alleen jouw energieverbruik beïnvloedt, maar ook de uitstraling van je woning verandert.

De kans is groot dat de waarde van je huis door de nieuwe gevelbekleding zal stijgen. Voor het realiseren van gevelisolatie heb je een vergunning nodig van de gemeente.

• Werkwijze: Isolatiemateriaal aan de buitenzijde van de muur, afgewerkt met pleister, steenstrips of hout.
• Voordelen: Zeer goede isolatie, nieuwe gevelafwerking.
• Nadelen: Duurder (90–150 €/m²), vergunning vereist, esthetische impact.

Binnenmuurisolatie

Wanneer spouwmuurisolatie en gevelisolatie geen optie zijn, is er altijd nog de mogelijkheid om de binnenzijde van de binnenmuur te isoleren. Je doet dit door isolatieplaten te plaatsen of door middel van een voorzetwand een ruimte voor isolatiemateriaal te creëren. Het nadeel van binnenmuurisolatie is de ruimte die het in beslag neemt. Bovendien loop je tegen praktisch dingen aan zoals het verplaatsen van stopcontacten en radiatoren.

• Werkwijze: Voorzetwand met isolatieplaten aan de binnenzijde.
• Voordelen: Toepasbaar bij woningen zonder spouw.
• Nadelen: Verlies van binnenruimte, verplaatsen van stopcontacten en radiatoren nodig.

Combinatie met andere isolatie

Om maximaal rendement te halen, combineer je spouwmuurisolatie met:

• Dakisolatie (meest rendabele ingreep)
• Vloerisolatie
• Hoogrendementsglas of triple glas

Zo beperk je warmteverlies tot een minimum en geniet je van lagere energiefacturen én meer comfort.

Belang van ventilatie

Bij een goed geïsoleerde woning is ventilatie cruciaal. Zonder ventilatie ontstaan vocht en schimmels, wat slecht is voor je gezondheid en je woning.

Overweeg dus zeker een ventilatiesysteem (C of D) bij grondige isolatiewerken. Daarbij wordt er vaak gekozen voor een balansventilatie (D-systeem) met warmteterugwinning, waardoor je verse lucht binnenhaalt zonder warmteverlies.

Ook mechanische afvoer met natuurlijke toevoer (C-systeem) blijft een veelgebruikte oplossing, vooral in renovaties. Verder bestaan er nog hybride systemen en decentrale ventilatietoestellen die kamer per kamer kunnen werken.

Naast technische systemen zijn ook simpele ingrepen zoals roosters in ramen, regelmatige verluchting en het correct gebruik van dampkappen en badkamerafvoer van belang.

Ventilatie is niet enkel noodzakelijk voor vochtbeheersing, maar ook voor het afvoeren van CO2, fijnstof en schadelijke stoffen die zich in een goed geïsoleerde woning sneller opstapelen. Zo zorg je niet alleen voor droge muren, maar ook voor een gezonder en aangenamer binnenklimaat voor alle bewoners.

Veelgestelde vragen over spouwmuurisolatie

Welke topics behandelen we nog op deze website?

Wil je je nog verder verdiepen in dit onderwerp?

• Hoe kun je een spouwmuur herkennen?
• Na-isolatie spouwmuur
• Knauf Supafil Spouwmuurisolatie
• Prijs spouwmuurisolatie
• Nadelen spouwmuurisolatie
• PUR Spouwmuurisolatie
• Soorten spouwmuurisolatie
• Spouwmuurisolatie ervaringen
• Spouwmuurisolatie premie
• Spouwmuurisolatie verwijderen of herstellen
• Beste spouwmuurisolatie

Conclusie

Spouwmuurisolatie is een van de snelst renderende energiebesparende maatregelen die je kunt nemen. Mits je woning ervoor geschikt is, geniet je al snel van lagere energiekosten, meer comfort en een gezonder binnenklimaat. Bovendien krijg je een deel van de investering terug via premies en fiscale voordelen, waardoor de terugverdientijd relatief kort is.

Wil je weten of jouw woning in aanmerking komt voor spouwmuurisolatie? Laat dan een professionele inspectie uitvoeren, vergelijk verschillende materialen en kies de oplossing die het best bij jouw woning en budget past.